DXD – nowoczesny format wysokiej rozdzielczości

Producenci sprzętu audio od dawna stawiają sobie za cel opracowanie technologii, która wiernie odtworzy dźwięk. Oprócz sprzętu niezwykle ważny jest także sposób zapisu dźwięku.


Pewnym przełomem w dziedzinie audio było opracowanie formatu PCM, który zapoczątkował zupełnie inny sposób zapisu dźwięku, znany jako cyfrowy. Polegał na zakodowaniu dźwięku w postaci ciągu liczb i znaków o określonej częstotliwości. Właśnie z PCM narodził się format CD audio. Ta forma zapisu plików muzycznych, początkowo przeznaczona dla przemysłu fonograficznego, od 1985 roku na stałe zagościła w naszych domach. Oprócz swoich niewątpliwych zalet CD Audio miał też ograniczenia. Podstawową wadą okazał się 16 bitowy sposób zapisu dźwięku, który sprawiał, iż niektóre utwory nie posiadały głębi.

DXD - nowoczesny format wysokiej rozdzielczosci


Mając na uwadze miłośników muzyki, Sony wspólnie z Philips postanowiło opracować odmianę tego formatu, charakteryzującą się innym sposobem zapisu. Tak powstał format SACD (ang. Super Audio Compact Disc). Oprócz częstotliwości próbkowania wynoszącej 2.8224MHz (aż 64 razy wyższa w stosunku do formatu CD Audio!) zmienił się sposób zapisu danych. W nowym formacie dźwięk kodowany był za pomocą DSD. Podstawową różnicą w stosunku do CD Audio był 1 bitowy sposób zapisu dźwięku. Powodowało to różne problemy przy obróbce sygnału w postaci studyjnej – nie można było edytować zapisanego w taki sposób strumienia danych. Mając już spore doświadczenie w opracowywaniu technologii zapisu dźwięku, Sony wspólnie z Philips postanowiło stworzyć kolejny format, który eliminowałby niedoskonałości poprzedników.


Tak właśnie powstał DXD, czyli sposób zapisu dźwięku, który charakteryzuje się częstotliwością próbkowania 352.8 kHz oraz kodowaniem w rozdzielczości 24 bitów. Nowy format wyeliminował podstawową wadę DSD, czyli 1 bitową rozdzielczość zapisu.


DXD znajduje zastosowanie nie tylko jako format służący do nagrywania dźwięku. Wykorzystywany jest również podczas wstępnego przygotowywania plików DSD.


W 2003 roku powstał portal ProMates (www.promates.com), który umożliwia pobranie wysokiej rozdzielczości plików w omawianym formacie. W momencie pisania artykułu dostępnych jest 26 oryginalnych nagrań zapisanych w formacie DXD o częstotliwości próbkowania 352,8kHz i 24-bitowej rozdzielczości. Typowy album zapisany w formacie DXD zajmuje średnio 5GB. W porównaniu do innych formatów jest to duży rozmiar, jednak przy obecnych prędkościach pobierania plików z sieci oraz pojemnościach dysków twardych nie jest to znaczącym utrudnieniem.
Kolejną przełomowa datą w rozwoju formatu DXD był luty 2010 roku. Wtedy to udostępnione zostały nagrania koncertów skrzypcowych Ole Bull. Według Petera Scheelke'a, współtwórcy formatu DXD „dźwięk jest łagodniejszy i cieplejszy niż w formacie DSD”.

DXD - nowoczesny format wysokiej rozdzielczosci


Porównując poszczególne formaty nie musimy ograniczać się jedynie do rozważań teoretycznych. Portal ProMates oferuje te same kompozycje zapisane w różnych formatach. Co prawda utwory są płatne, jeden plik kosztuje €28.00. W czasach bezpłatnych serwisów muzycznych cena wydaje się być wygórowana, jednak rozdzielczość zapisu podawana przez twórców prezentuje się naprawdę obiecująco.

stereo hifi


Aby wyjaśnić wątpliwości dotyczące nowego formatu Scheelke opublikował ciekawy artykuł wyjaśniający wiele kwestii. Autor podkreśla, że istnieje niezaprzeczalny związek pomiędzy jakością a rozdzielczością plików audio. Każdy format oprócz zalet posiada też pewne ograniczenia. DXD jest spokojny i ciepły, z głęboką, rezonansową i dobrze zdefiniowaną perspektywą stereo. Autor porównuje brzmienie formatu do tego znanego z analogowej formy zapisu.

Śledząc ostatnie doniesienia w prasie audio oraz w internecie możemy zauważyć rosnące zainteresowanie plikami audio w wysokiej rozdzielczości. Na rynku dostępne są już przetworniki DAC mogące konwertować pliki z rozdzielczością nawet 32 bity/384kHz, a więc jeszcze większą niż oferuje format DXD.

DXD - nowoczesny format wysokiej rozdzielczosci

<