Osoby, które czytały recenzje sprzętu audio wiedzą, jak wiele miejsca poświęca się w nich opisowi brzmienia. Część pojęć jest zrozumiała dla większości osób, jednak niektóre mogą Was zastanawiać. Dlatego właśnie postanowiliśmy stworzyć opis najpopularniejszych terminów, który w prostych słowach wyjaśni pojęcia związane z brzmieniem. Jak wielokrotnie wspominaliśmy, nic nie zastąpi odsłuchu sprzętu, jednak opis przygotowany przez rzetelnego recenzenta może być dla osób planujących zakup pewną wskazówką. Poradnik przygotowaliśmy z myślą o osobach, które posiadają już pewną wiedzą z zakresu audio. Nie będziemy zatem opisywać podstawowych pojęć, np. wysokie tony.
Analityczność
Słuchając tego samego utworu na różnym sprzęcie audio można odnieść wrażenie, że na jednym dźwięk jest bardziej szczegółowy, a na innym mniej. Tą cechę dźwięku określamy właśnie jako analityczność. Ten parametr brzmienia jest bardzo istotny z punktu widzenia użytkownika. Część osób bowiem uważa, ze wysoka analityczność pozwala odkryć pełnię szczegółów, które zawarte są w nagraniu. Wówczas możemy w nagraniu usłyszeć każdy szmer. Analityczny dźwięk pozwala bez trudu odróżnić podobnie brzmiące instrumenty oraz usłyszeć zróżnicowanie wokali.
Z praktyki wiemy, że głównie miłośnicy jazzu i muzyki klasycznej lubią, gdyż zestaw gra bardzo analitycznie. Z drugiej strony jednak duża analityczność brzmienia sprawia, że ukazywane są wszelkie niedostatki nagrania, co sprawia, że część utworów może nie brzmieć przyjemnie.
Barwa dźwięku
Jest to jedna z podstawowych cech dźwięku, na którą wpływ mają częstotliwość i amplituda. Barwa wpływa na odbiór określonego dźwięku przez słuchacza. Właśnie ta cecha sprawia, że jesteśmy w stanie odróżnić dźwięki o takiej samej częstotliwości i natężeniu. Barwa dźwięku jest silnie zależna od proporcji poszczególnych części pasma.
Ciepła barwa dźwięku posiada podkreśloną całość lub część niskich rejestrów. Takie brzmienie jest przyjemne dla ucha. Dlatego właśnie miłośnicy muzyki rockowej często wybierają sprzęt grający ciepło, dzięki czemu nagranie brzmi bardziej dynamicznie. Przeciwieństwem jest brzmienie chłodne, w którym odczuwamy niedostatek basu. Często można spotkać się również z pojęciem dźwięk jasny. Takie brzmienie charakteryzuje się podkreślonymi wysokimi tonami. Przeciwieństwem jest dźwięk ciemny.
Wzmacniacze stereo hi-fi - NuPrime Audio
Dynamika
Dynamika to pojęcie używane w wielu dziedzinach życia. W sferze audio stosowane jest jednak niezwykle często. Często jednak termin ten stosowany jest niewłaściwie, zwłaszcza przez osoby, które nie rozumieją istoty określenia. Dynamika brzmienia związana jest z kontrastem, a nie z poziomem natężenia dźwięku. W odniesieniu do sprzętu audio nie powinniśmy więc używać określenia „dynamiczny” w stosunku do zestawu, który potrafi głośno zagrać. Służy do tego określenie efektywność lub skuteczność. Wartość tą możemy wyrazić liczbowo. Z kolei określenie dynamika odnosi się do różnicy głośności między najcichszymi i najgłośniejszymi fragmentami utworu. Zestaw stereo lub słuchawki cechujące się dobrą dynamika będą w stanie dobrze zróżnicować poszczególne dźwięki. Dynamikę w odniesieniu do dźwięku możemy podzielić na mikrodynamikę i makrodynamikę.
Mikrodynamika ukazuje zróżnicowanie dźwięków podczas cichego odsłuchu. Makrodynamika z kolei dotyczy reprodukcji dźwięku podczas wysokiego poziomu natężenia dźwięku.
Lokalizacja źródeł pozornych
Lokalizacja dźwięku to odczuwanie przez słuchacza położenia konkretnych dźwięków w przestrzeni. Najprościej wytłumaczyć to pojęcie na przykładzie. Wyobraźmy sobie nagranie koncertowe. Dźwięk stanowią instrumenty rozmieszczone na scenie. Jeśli kolumny potrafią tak odtworzyć dźwięk, że możemy wskazać w przestrzeni umiejscowienie poszczególnych instrumentów, mówimy wówczas o dobrej lokalizacji źródeł pozornych.
Neutralność, równowaga tonalna
Ludzki słuch jest w stanie usłyszeć dźwięki w zakresie częstotliwości od 20 do 20.000Hz. Pełne pasmo słyszalne przez człowieka możemy podzielić na niskie tony (bas), średnie tony oraz wysokie tony (góra). Źródło dźwięku, zależnie od zastosowanych komponentów oraz intencji producenta charakteryzuje się pewnymi cechami. Być może nie zdajecie sobie z tego sprawy, ale dźwięk który słyszycie z kolumn lub słuchawek nie zawsze jest neutralny. Często pewna część pasma bywa podkreślona. W takim przypadku ten zakres częstotliwości jest słyszalny bardziej intensywnie niż reszta. Czasami spotyka się określenie, że np. góra jest wycofana. Oznacza to, że użytkownik odbierze te dźwięki mniej intensywnie.
Wszystkie opisane powyżej przypadki to odstępstwo od neutralności. Zestaw neutralny to taki, w którym żadna część pasma nie jest wycofana lub wyeksponowana. Wtedy usłyszymy utwór tak, jak chciał tego artysta tworzący nagranie. Warto jednak dodać, że część użytkowników, ze względu na własne preferencje, celowo wybiera sprzęt, który nie brzmi do końca neutralnie. Wspomnieliśmy już o tym podczas opisywania barwy dźwięku.
Przestrzenność
Przestrzenność związana jest ze stereofonią, jednak odnosi się do akustyki wnętrza. Jak wiadomo, inną akustykę będzie posiadała duża sala koncertowa, a inną niewielkie pomieszczenia. Właśnie umiejętność oddania warunków akustycznych świadczy o przestrzenności danego zestawu. Wysokiej klasy zestawy stereo potrafią dokładnie oddać akustykę pomieszczenia, dając szczegółowy wgląd w nagranie. Bez trudu będziemy mogli odróżnić nagranie zrealizowane w profesjonalnym studiu od koncertu jazzowego nagranego w niewielkiej sali.
Gramofony Pro-Ject
Stereofonia
Jak wiadomo, każdy zestaw Hi-Fi składa się z dwóch kolumn. Ich odpowiednie ustawienie względem słuchacza sprawia, że czujemy przestrzenność dźwięku. Użytkownik ma wrażenie, że poszczególne dźwięki docierają do niego z różnych miejsc zlokalizowanych na tzw. scenie dźwiękowej, razem tworząc całość. Ukazanie stereofonii jest jedną z najważniejszych cech, jakimi powinny się charakteryzować kolumny. Stereofonia jest nierozłącznie związana z lokalizacją źródeł pozornych, o której już pisaliśmy w tym artykule.
Sybilanty
Zapewne niejednokrotnie spotkaliście się z tym pojęciem. Jest ono bowiem bardzo chętnie używane przez osoby określające się mianem audiofili. Sybilantami określamy głoski s, ś, sz, które w pewnych wyrazach mogą brzmieć nieprzyjemnie, powodując wrażenie tzw. szeleszczenia. Jeśli zestaw Hi-Fi lub słuchawki dodatkowo eksponują sybilanty, brzmienie może być momentami nieprzyjemne dla uszu.
Terminy nieprecyzyjne
Jak widać, powyższe terminy odnoszą się do konkretnych cech dźwięku, które można w pewien sposób zdefiniować. Co prawda nie zawsze jest to łatwe, ale jak najbardziej możliwe. Istnieje jednak dość szeroka grupa pojęć, które ciężko sprecyzować. Są one niestety często spotykane w recenzjach i na forach. Przykład, który od razu przychodzi na myśl to „muzykalność” lub „melodyjność”. Dla jednego autora termin ten może być tożsamy z wysoką wiernością przekazu, dzięki czemu warstwa instrumentalna utworu oraz wokale są wiernie oddane. Dla innych z kolei termin „muzykalny” może po prostu oznaczać, że zestawu przyjemnie się słucha, co nie znaczy, że cechuje się on wysoką wiernością. Terminów nieprecyzyjnych jest jednak więcej. Należą do nich choćby określenia, że dźwięk jest „plastyczny” lub „napompowany”. Dlatego właśnie radzimy omijać tak niespójne pojęcia, które mogą być niewłaściwie odczytane przez czytelnika.
Podsumowanie
Jak widać, istnieje grupa pojęć, które umożliwiają sprawne opisanie brzmienia, które będzie zrozumiałe dla osób mających odrobinę wiedzę z dziedziny audio. Jak już wspomnieliśmy, radzimy nie używać pojęć, które są niespójne i zamiast wartości merytorycznej mogą przyczynić się do konsternacji czytelnika. Jak zawsze, oprócz lektury recenzji sprzętu radzimy udać się na odsłuch danego sprzętu. Wówczas „na własne uszy” będziecie mogli przekonać się, co autor miał na myśli. Często bywa także, że opinie poszczególnych użytkowników na temat sprzętu mogą się od siebie znacząco różnić.
Kolumny stereo hi-fi - Triangle
